Абдували ҚУТБИДДИН – (1960–2019). Ўзбекистонда хизмат кўрсатган журналист.
Тошкент давлат университетининг (ҳозирги ЎзМУ) журналистика факультетини
битирган. Шоирнинг “Найсон”, “Ҳумо”, “Бахтли йил”, “Хаёл кечаси”, “Сен ва сен учун”,
“Узоқдан олисга” каби шеърий тўпламлари нашр этилган.
Дафтарда қолган сатрлар
Ёш тўла…
Сен тунлар уйқусиз
Мен тунлар уйқусиз
Кўприклар тиклаймиз уйқусизликка
Сен чопиб келасан
Мен чопиб келаман
Чулғаниб оламиз бир-биримиздан
Қўлингни берасан
Қўлимни бераман
Сакраймиз ўн ўйлаб
Топилган Ан-хорга
Сузамиз, сузамиз
Тўлқиндан ўзамиз
Қирғоққа чиқамиз
Сўнг қирмиз адирга
Адирда оқ уйча
Калитин топамиз
Очамиз тонгача
Севгини кутамиз
Кун юзи ёришар
Одамлар боришар
Тиришиб тиришиб
Қоришиб қоришар
Биз эса йўл-йўла
Терс томон кетамиз
Кўзимиз ёш тўла
Кун бўйи ётамиз
Кашта
Юмилган
Юмуқ ва ҳиссиз
Хотирот –
Изсиз
Исинг йўқ, эй кеча
Саҳро сағири,
Отасиз мусибат,
Онасиз ҳасрат.
Куртагим ғунча оч,
Ғунчангда улкан тож,
Тожингни асра
Дунёнгни асра.
Буюк салтанат бу,
Бахт айшидир бу,
Битталаб кашта қил,
Оловни…
Уч-тўрт…
Гардишни анордай сиққани
Қуёш камлик қилар,
Тун кўзига чўп тиққан –
Уч-тўрт лўли аравасини тўлдирар
Макрга…
Кафтим чизиқлари чалкашди,
Мени лақиллатди булоқ бижири.
Қайсидир лолани жувондай
Жувонмарг қилдилар куппа-кундузи.
Қирни тўшакдай тортқилаб,
Жавзо навкарлари келади.
Умрим ўтаяпти шақиллаб,
Ҳар не очилади, сўлади.
“Қўйнингга соламиз лолани,
хоҳласанг чучмомони…”
Уч-тўрт арава ёлғон,
Уч тўрт арава жоду.
Ҳеч нарса кўрмайман,
Тагига етмайман…
Кўзимга лаб босар лўли қиз,
Уч тўр аравага сиғмайман…
Тиниқроқ…
Мен жуда ҳоридим
Оёғим эшитган туфроқ додини –
Эшитишим мушкул –
…зинҳор…
Кипиргимга осилган ой ҳам,
Йиғининг ишқимас,
Артиб қабоғим оқшомини –
Янги тонг топишим душвор…
Сени чақирмайман, шамол куйига,
Куюги ҳар четда узилиб ётар.
Ҳозир кунботар уйида –
Мендан жавоб кутар пичоқлар.
Мўлжалга оламан,
Тоққа чиқиш учун – сен билан бирга,
Тўғриси нақадар муносиб
Сен ва мен –
Ювиниб олмоққа тиниқроқ нурга…
Ҳаёт
Қаради. Гапириб кўрди.
Силкинди. Ўтирди. Турди.
Югурди. Овқат еди. Ухлади. Турди.
Ишлади.
Кўзадай ҳаёти – қирқида синди –
Кўзи қалдирғочдай тинди пирпираб.
Қарға дунёсига келиб қишлади.
Ёлғиз хаёли майсаларни ўрмон қилди,
Беркитди уни.
Қачондир юлдузларга йўлламоқ учун…
Қаради. Индамади. Ўрмондан чиқмади. Барига кўнди.
Инсонликдан чиқди…
Инсонликдан…
Ақл
Софлик дарахтида оқарган илм –
Гавҳар сўз ишқида ёнаётган дил,
– Нодонлигим бошимга етди…
Сукутда, келганларга қараб, чидамайманми,
Қум берсалар чайнаб, чанг қоқсалар ютиб,
– Нимага қўл силкдим кетганларга ногоҳ…
Мен сени ғижимлаб, кулингни совургим,
Ялпизларга энгашган оҳим
Мен сени ичкаримда қовургим,
Ташқарида ортирган гуноҳим.
– Ақлим менинг бошимга етди…
Мудҳиш…
Ҳулкар бақирма – дарё ёрилгай,
Овозинг аланга қаърида қилич…
Шу қилич тиғида бари йиртилгай
Қонлар
англаяжак
мудҳиш севгини..
Ииииич…
Шукр
Ватан боши, адоғиям ватан
Чамани кўсингда порлажак.
Тупроқнинг тубида миллиардлаб одам –
Илдиз отиб ётар ватандай
Дарахтлар учига нигоҳларни ил
Илит кечқурунни
Илит тунларни
Ёмғир наввотига гул барглари тил…
Шукр қил
Юрагинг сувланиб инар даласига…
Боласига…
Фақат
Ақчадай… Қадрни … ҳамёнига солиб…
Ишонинг – дея чўкаётган имон –
Қалбаки меҳрни бошида тутиб
Саккиз томонга тарқалган оломон
Жаҳон
Гитара торига ўралган товба,
Танбур қопқоғида тирналган ҳарф –
Нафсиз
(Роса қутурдилар,
Сарф бўлдилар сарф.)
166 Шарқ юлдузи
Фақат
Итлар қилмадилар хиёнат…
Хиёнат қилмадилар итлар
Фақат…
Ўйнаймиз…
Юр, ўйнаймиз…
Ғир-ғир қилади Самарқанддан мужда,
Хизр чакмонини қоқади чоғи,
Сенинг исминг қиқирлайди лабимда,
Шундай соғиндимки, жону дилим ташна,
Шундай севибманки, оқар қоним қақшар.
Юр, ўйнаймиз…
Ҳар ғаму ҳар алам
Ёпишди ғубордай… на чораю на…
На…
Қирғийдай…
Не бало, тақдир кули
Қабоқда зарланар,
Капгирини йўқотиб қўйган
Кайвони хотиндай шалвинар қоқ пешин,
Ҳайлавотдай тоғлар қалъаси
Ургутда тўйлар устма-уст.
Қирғийдай икки кифти лайлак –
Шартилаб баландга кўтариламиз,
Кўкрагимизни кураб-кураб –
Меҳнату заҳматни кўрпа қиламиз.
Ҳмм деманг, бармоғингиз сўрилиб кетмасин,
Сиздан гаврон, биздан армон ўтмасин.
Чидаганга чиқарган бу дунёни,
Ҳеч кимнинг ёрилмасин ўтакаси,
Чирпирак қиламиз чиранган ғавғони.
Энгакка муштлаймиз оғайнилар,
Энгакни очамиз оғайнилар.
Ал-Қисса
Алқисса, юракни хароб қилибмиз,
Унга чўғ тиқибмиз – ишқ дамларида.
Ёхуд, ҳар нарсага жавоб қилибмиз
Сўраб
Ҳар нарсанинг ситамларини…
Дангал сиқимладик, қўллар бўш экан,
Тинмай одимладик йўллар якунсиз.
Ортириб олганим ғажир хўш экан,
Унсиз…
Гули раъноларим буёқроқ келинг,
Савти наволарим давра тузинглар.
Чечак шаббодалар ўзни кўрсатинг,
Кўнглимни бузинглар,
Бузинглар…
Жала
Жала япроқларин тош йўлга ёйди,
Жимлик тошиб кетди,
Ям-яшил ўқларин отди – тегмади,
Чақмоқни эгарланг…
Афтода тилаклар дўнгдан ўтмади…
Донолар хўрсинди,
Фосиқлар кулди.
Дўнгликдан ўтилса – кўм-кўк яланглик,
ёғду булоқлари,
ойдек дарахтлар…
Чақмоқ эгарлади хўрсиниб…
Самарқандча…
Ақли расолардан панд едим қаттиқ,
Ҳушу беҳушлардан ранж кўрдим анча.
Рангу рафторимга
Топмадим баҳо,
Дардим самарқандча.
Маннн-ман акаларга айтдим неча бор,
Боғки, ки унда шамол гул очар.
Темурнинг жомидан бошланар баҳор,
Навоий даввоти
Анда йўл очар.
Абулайс руҳида ёнар Зарафшон,
Мотрудий қалбига туташган офтоб.
Ўхшамас, менгзамас, қиёссиз ишон,
Ҳам ҳайрат,
Ҳам азоб.
Агар муддаомиз бўлсаким гар ишқ,
Соф ошён изланса магар ул учун.
Шубҳасиз, Самарқанд
Муносиб ошиқ,
Шубҳасиз, Самарқанд
Хақиқий Очун.
Соқчилик…
Юракка
Соқчилик
Қилмакдин қутул –
Осмонни ўйла – осмонга ютул –
Куй, куйда куй,
Навога қўшил –
Улуғлар сийпаган ҳавога қўшил –
Куй, суй,
Севгига банд бўл –
Лоақал, лоақал бир дона қанд бўл –
Заҳаринг бошга
Урмасдан бурун –
Қора ер
Этингни қирмасдан бурун.
Куй, куйда куй,
Оҳангга қулф сол –
Йуқол, йуқол, йуқол…
Куб+куб+куб
Чайқала деворга нигоҳ дардин ёз,
Қўлинг расмини чиз орқа деворга,
Кўксинг ноласини ташла ағдариб,
Қисқичдай қис,
Нимаики мумкин…
Бошинг зарбасини кўтаради шифт,
Битта деразага жой топ ақали,
Эшик оч оламга тегиб турсин кифт,
Қайчидай уз
Нимаки мумкинмас…
Биттасидан чиқиб, бошқасига кириб,
Янаки, бошидан қиласан шиддат,
Яна, деворларни инқиллаб, суриб,
Мунграйсан…
Яна, тўқиллайди ивирсиқ ҳикмат:
Қисқичдай қис,
Нимаики мумкин…
Тўхта…
Тўхта Тухтамурод, ҳовлиқма – ҳар бир бурумда сония писиниб
кулчадаккина
Жичча узиб олар бор бисотимдан –
Ўзи чирт ямоқ ҳамма ёғимда –
Девлар наъра урар анор боғимда –
Ўртага тўшаб бутун бағримни…
Отинги ким қуйган – тўхтамайсан-ку!
Шу ҳақда фикру зикрим Тўхтамурод…
Отингни шиддати белимни букди…
Йўлимни букди…
Буғма…
Гуноҳкорман, гуноҳор оқ гул,
Вужудимдан чиқмадим нуқул,
Баҳонам
Кўп, ҳам улу, ҳам бул,
Кечиролма,
Игналаб суқул…
Гуноҳкорман, гуноҳкор оқ гул,
(Буғма илон,
Чордана қурар,
Аччиғингга
Ўтхона қурар…)
Гуноҳкорман, гуноҳкор оқ гул….
Ҳам…
Дунё қиморбозлар қўлида – Уч туз…
Ўйинга тикилган – ақли суюқ(оз).
Қирғину офатга уйналар йиллар,
Тинчликдан фоҳиша ясар уруш(боз)
Жонга тег(ар)
Қул(луқ) ҳам, эр(к) ҳам…
Қарсиллаш…
Кўзимдаги ҳаёт, ўлчанмаган оним,
Мушки муаттарим,
Яхши-ю баттарим,
Қарсиллаб эшикни ёпамизми,
Сени сотамизми,
Мени отамизми…
Сан…
Аста, оғзингни тўлдир – Товушга –
Фақат қуриллама –Турналар кетди…
Сира вақииллама – ҳатто улар ҳам,
Сенга шерик бўлгиси келмас…
Аста оғзингни тўлдир ва очма,
Сўриб қўйма тағин, шаксиз ўла(сан).
Сабр қил, кимгадир керак бўлганча,
Унгача на йиғла, на-да кула(сан).
Қўлласин…
Улоқтир Орзунгни Миррихга қадар (балки нарироқ),
Қақраган ҳоволар Довул қўзғасин.
Тўмтайган тақирда шалдирасин сув,
(Яратган қўлласин)
Кичкина Адоват фалакдан улкан, (Балки каттароқ)
Умидлар бизни-да раҳмга йўлласин.
Эрта келсин яна, индин кўринсин,
(Одамлар ўлмасин…)
Яратган қўлласин!
Номус
Тирқишдан, муюлишдан, қуйилишдан,
Забаржад занжир ва фируза қафас кўрсатарлар,
Дон сепиб қўярлар уюм-уюм…
Ўзингни берма, сўзингни берма, ва Танни берма –
У сен, у мен, у биз.
Қадрингни бунёд эт.
Ватанни ютқазма – отангни бой берма, момонгни бой берма.
Бош эгма ҳеч қачон,
Йиғлама ҳеч қачон,
Бунёд эт, бунёд эт, бунёд эт…
Еч…
Кулоҳингдан сани…
Матоҳингдан сани…
Ғилофингдан сани…
Ғилофингдан ол, кўрпачага қўй,
Кўрпачадан ол, супачага қўй,
Ёнбошдан ўтган шу кўчага қўй,
Қўй…
Ҳол учди алмойи аҳволимиздан,
Ибратга арзимас мисолимиз ҳам,
Туссиз ва тузсиз тимсолимиз ҳам,
Тиззага ўралган фикратимиз еч…
Еч…
Еч…
Қора қалдирғоч
Қарасам йилларнинг чанги кўзимда,
Илк севгим хотира қаърида тарқоқ.
Бир армон тиқилиб ўтмас бўғзимдан,
Сенга тутолмабман кафтимда ушоқ,
Қора қалдирочим, қанотлари оқ.
Чаман
Сочинг нола урди оқиб юзимда,
Юҳодай ариллар ғарам ғамларим.
Фарёдим куртаклар илиқ бўзингда,
Чаман этгум энди қолган дамларим.
Сўроқ
У мендан сўрамас,
Мен ундан сўрамай,
Ёлғизлик азобин бошимда ўрама,
Эзилган жонимни қайтадан тўғрама,
Кимгадир эгриман, ўзимга тўғриман,
агар сен хазина.
Мен бўлса ўғриман.
Якун
Тугар баҳор ёз баёзлари
Саватчада сўз ингалайди,
саъва боқар қор ёққунича,
Улғаймасдан ўлиб кетар сўнг…